Beschrijving

Alpengems

Leefwijze

De gewone alpengems is een dagactief kuddedier, vooral actief in de vroege ochtend en namiddag. Overdag rust hij vaak op een veilige plek met goed uitzicht op de omgeving. In de zomer leven gemzen hoger in de bergen, tot boven de boomgrens (soms boven de 2.500 meter), terwijl ze in de winter afdalen naar lagere, bosrijke gebieden. Ze zijn uitstekend aangepast aan steil en rotsachtig terrein en kunnen met gemak op smalle richels en over rotsen klimmen. Buiten de bronsttijd leven de vrouwtjes met jongen in groepjes; volwassen mannetjes zijn vaak solitair.

---

Herkenning

• Grootte: Schofthoogte 70–80 cm, lichaamslengte 110–130 cm, gewicht 20–50 kg.

• Vacht:

  • Zomer: Kort, roodbruin.

  • Winter: Dik, donkerbruin tot zwart met lichtere flanken.

• Kop: Lichtgekleurd met opvallende zwarte strepen van neus naar ogen.

• Hoorns: Zwarte, haakvormig naar achter gebogen; bij beide geslachten aanwezig, tot ca. 20 cm lang.

• Lichaamsbouw: Slank, atletisch, met sterke poten en scherpe hoeven voor grip op rotsen.

---

Voedsel

De alpengems is een herbivoor en eet afhankelijk van het seizoen:

• Zomer: Gras, kruiden, bladeren, bloemen.

• Winter: Mossen, korstmossen, twijgen en dennennaalden – vaak schraal en met moeite bij elkaar gescharreld.
  Ze foerageren in de ochtend en late namiddag, soms urenlang.

---

Voortplanting

• De bronsttijd (paartijd) is in november–december.

• Tijdens de bronst vechten mannetjes met elkaar om toegang tot vrouwtjes.

• De draagtijd is ongeveer 170 dagen.

• In mei of juni wordt meestal één jong geboren, zelden twee.

• Het jong kan al snel staan en volgt de moeder over steil terrein.

• De jongen blijven vaak het eerste jaar bij de moeder.

---

Habitat

De gewone alpengems leeft in:

• Alpenweiden

• Steile rotshellingen

• Bergbossen

• Vooral in gebieden met afwisseling van open ruimte en beschutting, zoals rotspartijen en struikgewas.

Ze komen voor in:

• De Alpen

• Pyreneeën

• Karpaten

• Balkan
  In de winter zoeken ze beschuttere, lager gelegen hellingen op, terwijl ze in de zomer hoger klimmen voor voedsel.