Beschrijving
De IJseend: Een Arctische Schoonheid
De ijseend (Clangula hyemalis) is een opvallende eendesoort met een karakteristiek uiterlijk. Met zijn zwart-witte verenkleed en lange staartveren bij het mannetje, is hij een echte blikvanger.
Herkenning
-
- Mannetje: Het mannetje is onmiskenbaar met zijn lange, zwarte staartveren, witte kop en borst, en zwarte flanken. De snavel is oranje met een zwarte punt.
- Vrouwtje: Het vrouwtje is meer onopvallend met een bruinachtig verenkleed en een korte staart.
- Grootte: De ijseend is een middelgrote eend, iets kleiner dan een wintertaling.
De ijseend is een vogel van het hoge noorden. Hij broedt in de toendra’s van Europa, Azië en Noord-Amerika. In de winter trekt hij naar de kust, waar hij in grote groepen samenkomt. Je kunt ze dan vaak zien op zee, in baaien en riviermondingen.
Voedsel
IJseenden voeden zich voornamelijk met ongewervelde dieren die ze vinden in het water. Denk hierbij aan:
- Kleine visjes
- Kreeftachtigen
- Weekdieren
- Insectenlarven
Ze duiken hiervoor onder water en kunnen behoorlijk diep gaan.
Voortplanting
- Broeden: IJseenden broeden in holen in de grond, vaak in de buurt van water. Het vrouwtje legt meestal 8-10 eieren.
- Nestbouw: Het nest wordt bekleed met donsveren van het vrouwtje.
- Broedduur: De broedduur is ongeveer 24 dagen.
Habitat
De ijseend heeft een voorkeur voor:
-
- Broedplaatsen: Toendra’s met meren, rivieren en moerassen.
- Overwinteringsplaatsen: Kusten, baaien en riviermondingen met open water.
Bijzonderheden
- Lange staartveren: De lange staartveren van het mannetje dienen waarschijnlijk voor de balts.
- Duikers: IJseenden zijn uitstekende duikers.
- Trekgedrag: Ze zijn trekvogels en verplaatsen zich grote afstanden tussen broed- en overwinteringsplaatsen.
- Beschermde soort: De ijseend is een beschermde soort.
In Nederland is de ijseend een zeldzame verschijning. Je kunt ze vooral in de winter langs de kust tegenkomen. Het is een bijzondere vogel om te zien vanwege zijn opvallende uiterlijk en zijn aanpassing aan het leven in het arctische gebied.
pevank –
ijseend mannetje kunnen fotograferen in Januari 2025 bij de Brouwersdam